ทีมนักวิจัยจากสถาบันมาตรฐานและเทคโนโลยีแห่งชาติ (NIST) สหรัฐอเมริกา ได้พัฒนาระบบ AI สุดล้ำเตือนไฟไหม้ สามารถทำหน้าที่เป็นเสมือนยามเฝ้าระวัง เตือนภัยล่วงหน้าก่อนเกิดเหตุไฟไหม้แบตเตอรี่ลิเธียมไอออน ซึ่งอาจช่วยป้องกันหายนะจากแบตเตอรี่ที่เสียหายได้ทันท่วงที
จุดเริ่มต้นของงานวิจัยนี้หนึ่งในทีมนักวิจัย NIST สังเกตเห็นเสียงแปลกประหลาดในวิดีโอที่แบตเตอรี่ระเบิด ก่อนที่เปลวเพลิงจะโหมกระหน่ำ เสียงที่ว่านี้ มาจากวาล์วนิรภัยที่ออกแบบมาเพื่อระบายแรงดันในแบตเตอรี่แบบแข็ง เมื่อเกิดปฏิกิริยาเคมีขึ้นภายใน จากนั้น จึงได้ริเริ่มนำ AI มาใช้ในการตรวจจับเสียงเพื่อแก้ปัญหา
เหตุที่ต้องใช้ AI เพราะว่า เพราะเสียงในโลกนี้มีมากมายหลายแบบ เสียงบางอย่างก็คล้ายกับเสียงวาล์วนิรภัย เช่น เสียงเปิดขวดน้ำอัดลม เสียงเย็บกระดาษ หรือแม้แต่เสียงคลิปหนีบกระดาษหล่น จึงจำเป็นต้องใช้ AI ในการแยกเสียงออกมา ซึ่งจะมีความแม่นยำมากกว่า
ห้องปฏิบัติการจากมหาวิทยาลัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีซีอาน มีการระเบิดแบตเตอรี่ไป 38 ก้อน แล้วบันทึกเสียงจากการระเบิดแต่ละครั้ง จากนั้นก็ปรับแต่งเสียง ทั้งความเร็วและระดับเสียง จนได้เสียงรูปแบบต่างๆ มากกว่าพันแบบ เพื่อนำไปฝึกฝน AI ให้จดจำเสียงวาล์วนิรภัยได้อย่างแม่นยำ
ผลการทดสอบปรากฏว่า อัลกอริทึม AI สามารถตรวจจับเสียงวาล์วนิรภัยได้ถูกต้องถึง 94% แถมยังไม่ค่อยมีเสียงอื่นใดมาหลอก AI ได้เลย ซึ่งมีเสียงแค่ไม่กี่แบบเท่านั้นที่ทำให้ AI สับสน โดยเฉลี่ยแล้ว วาล์วนิรภัยจะแตกก่อนแบตเตอรี่ระเบิดประมาณ 2 นาที ซึ่งถือเป็นเวลาทองในการป้องกันเหตุร้าย
แต่คำถามต่อมาคือ เรารู้แล้ว ว่าแบตจะเบิดก็จริง แล้วเราสามารถป้องกันความเสียหายได้อย่างไร หรืออาจจะเป็นแค่เครื่องมือที่ช่วยให้เราหนีออกจากรถได้ทัน ก่อนแบตจะเบิด
ที่มา
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S2352152X21002474