Google Translate ถือเป็นหนึ่งในโปรแกรมช่วยชีวิตตอนเรียกอยู่มหาลัยมาก เมื่อต้องใช้งานแปลบทความเพื่อทำงานหรือทำทีซิสจบ ไม่ต้องเสียเวลาเปิดดิคหรือซื้อเครื่องแปลภาษาอื่น ๆ
แต่รู้ไหม เบื้องหลังโปรแกรมนี้ทำงานยังไง
ย้อนกลับไปเมื่อ Google Translate เปิดตัวเมื่อปี 2549 Google ใช้หลักการแปลภาษาโดยอิงกฎของภาษา การใช้สถิติ และมีเครื่องมือถือให้นักแปลเข้าไปแก้ไขคำผิดเพื่อทำให้คำแปลสมบูรณ์ขึ้น แต่ท้ายที่สุด การแปลเป็นประโยคก็ยังทำไม่ดีพอ
แต่ผ่านมาหลายปี Google เรียนรู้วิธีที่ใช้อยู่มันไม่ได้ผล จึงต้องหาวิธีใหม่ ซึ่ง Google ได้สร้างเครื่องมือชิ้นสำคัญขึ้นมานั้นคือ Neural Machine Translation (NMT) เป็นระบบ AI ที่จะเข้ามาช่วยแปลออกมาให้เป็นธรรมชาติมากขึ้น โดยจะแปลประโยคทั้งประโยคในครั้งเดียว แทนที่จะแปลทีละส่วน
แต่มันจะฉลาดได้ ต้องเริ่มจากกาเรียนรู้ ก่อนที่ NMT จะแปลได้ดีขึ้น ต้องเกิดจากที่มนุษย์เข้าไปสอน (ไม่ได้หมายถึงชี้นิ้ว แบบ อ้าว อันนี้อ่านว่า ก.ไก่) แต่ให้ NMT เรียนรู้บทแปลเอกสารเป็นพัน ๆ หน้า ทำซ้ำ ๆ จนมีข้อมูลได้มากพอ
แม้วันนี้ การแปลภาษา Google จะมีส่วนที่คิดขัดอยู่บ้าง แต่ต้องยอมรับว่ามันแปลได้ดีกว่าแต่ก่อนมาก คืออ่านแล้วเข้าใจ แล้วเรามาเกลาประโยคให้รู้เรื่องอีกที ซึ่งง่ายกว่าเดิมที่ต้องใช้แปลทีละคำ
ในอีก 10 ปีข้างหน้า ยังไม่มีอะไรยืนยันว่า Google จะเข้ามาแทนที่ล่าม แต่เชื่อว่าการพัฒนาของเทคโนโลยีมันคงไม่ได้หยุดแค่นี้ และเราอาจแปลเป็นไทยได้โดยไม่ต้องแปลใหม่ซ้ำอีก