คนที่อยู่กับเทคโนโลยีอย่างพวกเรา ต้องคอยอัพเดต อัพเกรดสิ่งต่าง ๆ ให้ทันสมัยอยู่เสมอ เพื่อสร้างผลิตผลที่ยอดเยี่ยมและรวดเร็วฉับไว แต่บางครั้งวิธีคิดแบบนี้ก็ใช้ไม่ได้กับทุกเรื่องเสมอไป
ในฐานะคนใช้คอมพิวเตอร์มาตั้งแต่ยุคประกอบเอง ก็รู้สึกว่าเป็นเรื่องที่คุ้มค่ากับการใช้งานสิ่งต่าง ๆ แบบที่มันอัพเกรดได้ คอมพ์ที่ซื้อมาตั้งเกือบสิบปี ปัจจุบันยังใช้งานได้ เพราะเปลี่ยนฮาร์ดดิสก์เป็น SSD และเพิ่ม RAM ซึ่งพอจะกล้อมแกล้มชดเชยความช้าของซีพียูได้บ้าง
แนวคิดนี้ยังลุกลามไปถึงอุปกรณ์พกพาอย่างโทรศัพท์มือถือหรือแท็บเล็ต ที่มีกลุ่มคนสนับสนุนแนวคิดที่เรียกว่า Modular ซึ่งทำให้สามารถปรับเปลี่ยนหรืออัพเกรดมือถือแบบแยกส่วนได้ หลายบริษัทใหญ่อย่าง Google หรือ Facebook ก็แอบซุ่ม ๆ คิดและทำอุปกรณ์แนวนี้อยู่บ้าง
บางทีเราก็สามารถนำแนวคิดมาประยุกต์กับเรื่องอื่น ๆ ได้อีก เช่นการแต่งบ้าน เฟอร์นิเจอร์ หลายคนอาจจะเลือกวิธีอัพเกรดเฟอร์นิเจอร์เดิมให้ใช้งานได้มากขึ้น เช่น ขยายโต๊ะทำงานเดิมแทนการซื้อใหม่ทั้งหมด
อย่างไรก็ตาม แนวคิดนี้ก็อาจจะไม่ได้เหมาะกับทุกเรื่อง อย่างน้อย 1 เรื่องที่ผมอยากจะมาทักท้วงให้ฉุกคิด นั่นคือ “ร่างกาย” ของเรา ที่ไม่ได้มีอะไหล่ใหม่ให้เปลี่ยน
แค่ดำเนินชีวิตอย่างดีที่สุด ร่างกายเราก็เสื่อมลงทุกวันอยู่แล้ว แต่หากเป็นการใช้ร่างกายอย่างผิด ๆ ยิ่งน่าเป็นห่วงว่า “ความไม่สมประกอบ” จะมาเยือน และทำให้เราอยู่ทำความดีให้โลกนี้ และเฝ้าดูความสวยงามแห่งความเป็นไปของโลกได้สั้นลง
“การยศาสตร์” คือคำที่ผมอยากแนะนำให้คุณไปค้นหาหลังจากอ่านจบบทความนี้ คำนี้อาจจะรู้จักคุ้นกันกว่าในภาษาอังกฤษที่ว่า “ergonomic” ตีความง่าย ๆ ว่าเป็นการใช้ร่างกายอย่างถูกต้อง อย่างเช่น การยกของหนัก ให้ย่อเข่าจับยก อย่าก้มหลังลงไปยก
แต่สิ่งที่อยากจะเน้นให้ไปค้นดูเพิ่มอีกนิดคือ “การนั่ง” เพราะในยุคที่เราใช้คอมพิวเตอร์กันมาก ๆ ทำให้เรา “นั่งนาน” กว่าปกติ ทำงานท่วงท่าเดิม ๆ ขยับแค่นิ้วกับคอ ซึ่งสุดท้ายแล้ว ไม่เพียงจะส่งผลต่อกระดูกและกล้ามเนื้อ แต่การนั่งนาน ๆ ยังส่งผลไปทั้งร่างกาย ต่อระบบไหลเวียนโลหิต เพราะเราไม่ได้ขยับร่างกายส่วนใหญ่เลย
หลักสั้น ๆ เรื่องการนั่งทำงานกับคอมพ์ คือ นั่งตัวตรง กระดูกสันหลังตั้งแต่คอตั้งตรง ไม่ก้มคอตลอดเวลา เข่าและศอกเป็นมุมป้านเล็กน้อย ไม่ใช่มุมแหลม นั่นคือก้นอยู่สูงกว่าเข่าเล็กน้อย และศอกอยู่สูงกว่าข้อมือเล็กน้อย
เป็นที่ทราบกันดีว่า โน้ตบุ๊ก เป็นคอมพิวเตอร์ที่ส่งผลกระทบและเป็นผลเสียในด้านนี้ต่อผู้ใช้งานอย่างมาก ดังนั้นจึงมีหลายคนที่ใช้โน้ตบุ๊กต่อจอแยก และใช้แป้นพิมพ์กับเมาส์แยกส่วนออกมาเมื่อยามที่ต้องทำงานกับโน้ตบุ๊กนาน ๆ
หลังจากศึกษาเรื่องการนั่ง คุณน่าจะได้พบกับบทความที่บอกว่า “การนั่ง คือ ฆาตกร” เพราะการนั่งนานเกินไปมีผลเสีย แม้จะนั่งถูกท่าแล้วก็ตาม จึงมีคำแนะนำว่าให้ลุกยืนเดินบ้างทุก 20 นาที ขณะที่ก็มีอีกกระแสหนึ่งคือ การยืนทำงาน และมีสินค้าประเภทโต๊ะยืนทำงานออกมานำเสนอ เพื่อให้สำหรับคนที่อยากดูแลสุขภาพไปด้วยและทำงานไปด้วย
ลองค้นต่อด้วยคำว่า Standing Desk หรือโต๊ะยืนทำงาน แล้วอ่านบทความเกี่ยวข้องกับเรื่องนี้ดูครับว่า จะออกแบบท่าทางการทำงานที่เหมาะสมกับธรรมชาติงของานที่ต้องทำอย่างไร
คิดออกแบบกันให้ดี ๆ เพราะร่างกายอัพเกรดอีกไม่ได้
บทความโดย YOWARE จาก Comtoday ฉบับที่ 551
