กระแสรถยนต์ไฟฟ้ากำลังมาแรง ทำให้หลายคนเริ่มหันมาสนใจรถยนต์ EV กันมากขึ้น แต่ก่อนจะตัดสินใจเป็นเจ้าของรถยนต์ไฟฟ้า และติดตั้ง ที่ชาร์จ EV ไว้ที่บ้าน มีหลายสิ่งที่ควรรู้และเตรียมพร้อมก่อนจะที่จะซื้อรถ
อัปเดตล่าสุดปี 2025 Techhub อยากพาทุกคนไปทำความเข้าใจ 5 ข้อสำคัญก่อนมี ที่ชาร์จ EV พร้อมตอกย้ำความเป็นผู้นำด้านพลังงานไฟฟ้าและ EV Business Solutions ของ EGAT ที่พร้อมสนับสนุนและให้ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการใช้รถยนต์ไฟฟ้า
1.ทำความเข้าใจ ก่อนจะมีรถ EV
ปี 2025 นี้ ถือเป็นปีแห่งการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญในแวดวงรถยนต์ไฟฟ้า หลายประเทศเริ่มประกาศนโยบายสนับสนุนรถยนต์ไฟฟ้าอย่างจริงจัง รวมถึงประเทศไทยที่มีมาตรการส่งเสริมการใช้ EV มากขึ้น
ก่อนจะมีรถ EV สิ่งแรกที่ต้องทำความเข้าใจคือระบบไฟฟ้า เพราะรถยนต์ไฟฟ้าใช้พลังงานไฟฟ้าเป็นหลัก ต่างจากรถยนต์สันดาปที่ใช้น้ำมันเชื้อเพลิง เราจำเป็นต้องมีความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับไฟฟ้าภายในบ้าน ประเภทของมิเตอร์ไฟฟ้า และกำลังไฟฟ้า เพื่อเตรียมความพร้อมสำหรับการติดตั้งที่ชาร์จ EV
2.มิเตอร์ไฟฟ้า สิ่งแรกที่ควรเช็ก
มิเตอร์ไฟฟ้าคือหัวใจสำคัญในการจ่ายไฟให้กับบ้านของเรา การติดตั้งที่ชาร์จ EV จำเป็นต้องเช็กมิเตอร์ไฟฟ้าและกำลังไฟฟ้าของบ้านว่าเพียงพอไหม มิเตอร์ไฟฟ้าทั่วไปจะมีขนาด 5(15)A, 15(45)A และ 30(100)A ซึ่งตัวเลขหน้าวงเล็บคือขนาดมิเตอร์ ส่วนตัวเลขในวงเล็บคือปริมาณกระแสไฟฟ้าสูงสุดที่มิเตอร์รองรับได้
สำหรับบ้านทั่วไปที่ใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าปกติ มิเตอร์ขนาด 15(45)A อาจจะเพียงพอ แต่หากต้องการติดตั้งที่ชาร์จ EV ก็อัปเกรดเป็นมิเตอร์ขนาด 30(100)A หรือมากกว่า เพื่อรองรับการใช้งานที่เพิ่มขึ้น และป้องกันปัญหาไฟตกหรือไฟดับขณะชาร์จ หรือในอนาคตที่อาจจะมีการใช้ไฟฟ้ามากขึ้น
3.ความแตกต่างระหว่าง ไฟฟ้าแบบ 1 เฟส และ 3 เฟส มิเตอร์ TOU
ระบบไฟฟ้าภายในบ้านแบ่งเป็น 2 ระบบหลัก ๆ คือ 1 เฟส และ 3 เฟส
ระบบ 1 เฟส เป็นระบบไฟฟ้าที่ใช้กันทั่วไปในบ้านเรือนขนาดเล็ก ใช้สายไฟ 2 เส้น คือ สายไลน์ (L) และสายนิวทรัล (N) ข้อดีคือติดตั้งง่าย ค่าใช้จ่ายน้อย แต่ข้อสังเกตคือรองรับกำลังไฟฟ้าได้จำกัด เหมาะสำหรับเครื่องชาร์จ EV ขนาดเล็ก
ระบบ 3 เฟส เป็นระบบไฟฟ้าที่ใช้ในโรงงานอุตสาหกรรม หรือบ้านที่มีการใช้ไฟฟ้าสูง ใช้สายไฟ 4 เส้น คือ สายไลน์ 3 เส้น (L1, L2, L3) และสายนิวทรัล (N) ข้อดีคือรองรับกำลังไฟฟ้าได้สูง ชาร์จรถ EV ได้เร็วขึ้น แต่ข้อเสียคือค่าใช้จ่ายในการติดตั้งสูงกว่า
มิเตอร์ไฟฟ้าแบบ TOU (Time of Use) ซึ่งคิดค่าไฟฟ้าตามช่วงเวลา โดยช่วง Off-Peak (22.00 – 09.00 น. และวันเสาร์-อาทิตย์ วันหยุดราชการ) จะมีค่าไฟถูกกว่าช่วง Peak (09.00 – 22.00 น. วันจันทร์-ศุกร์)
ข้อดีของมิเตอร์ TOU
- ประหยัดค่าไฟฟ้า หากเราสามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ไฟฟ้า โดยเน้นการใช้ไฟฟ้าในช่วง Off-Peak เช่น ชาร์จรถ EV, ซักผ้า, รีดผ้า, ตั้งเวลาเปิด-ปิดเครื่องใช้ไฟฟ้า เราจะสามารถประหยัดค่าไฟฟ้าได้มาก
- เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม การลดการใช้ไฟฟ้าในช่วง Peak ช่วยลดการผลิตไฟฟ้าจากเชื้อเพลิงฟอสซิล ซึ่งจะเป็นการช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก
แต่มิเตอร์ TOU ก็มีข้อสังเกตอยู่ว่า จำเป็นต้องเป็นคนที่ใช้ไฟฟ้าในช่วงเวลากลางคืนจริง ๆ เช่น คนที่ออกจากบ้านตอนเช้าไปทำงาน และกลับบ้านมาตอนเย็น ไม่เหมาะกับคนที่อยู่บ้านทั้งวัน และแน่นอนว่า TOU เหมาะกับการใช้ชาร์จรถไฟฟ้าไว้ทั้งคืนอย่างมากครับ
4. ตัวอย่างเครื่องชาร์จรถไฟฟ้าแบบ 1 เฟสที่ใช้ในบ้านทั่วไป
เครื่องชาร์จ EV แบบ 1 เฟส ส่วนใหญ่แล้ว จะเป็นขนาดกำลังไฟ 7 กิโลวัตต์ ซึ่งเป็นตัวเลือกยอดนิยมสำหรับผู้ใช้รถ EV ที่ต้องการชาร์จไฟที่บ้าน เหมาะสำหรับรถยนต์ไฟฟ้าขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ใช้เวลาชาร์จประมาณ 6-8 ชั่วโมง (ขึ้นอยู่กับขนาดแบตเตอรี่) เครื่องชาร์จประเภทนี้มักติดตั้งง่าย ใช้งานสะดวก เหมาะกับบ้านที่มีระบบไฟฟ้า 1 เฟส และมิเตอร์ขนาด 30(100)A ขึ้นไป ตัวอย่างรถยนต์ที่รองรับการชาร์จไฟ 7 กิโลวัตต์นั้นมีหลายรุ่นครับ ส่วนใหญ่ก็เป็นรุ่นที่มีขายในบ้านเราหมด เช่น ZS EV, Good Cat, Atto 3, XC40 และอื่น ๆ อีกหลายรุ่น
5. เครื่องชาร์จรถไฟฟ้าแบบ 3 เฟส
สำหรับผู้ที่ต้องการความรวดเร็วในการชาร์จ เครื่องชาร์จ EV แบบ 3 เฟส คือคำตอบ เครื่องชาร์จประเภทนี้มักมีกำลังไฟสูง เช่น 22 กิโลวัตต์ ชาร์จรถ EV ได้เร็วกว่าแบบ 1 เฟสอย่างเห็นได้ชัด แต่ก็ต้องแลกมากับค่าติดตั้งที่สูงขึ้น และต้องใช้กับระบบไฟฟ้า 3 เฟสเท่านั้น
และสำหรับผู้ที่ต้องการความสะดวกสบายสูงสุด สถานี EleX by EGAT คือทางเลือกที่ตอบโจทย์ ด้วยเครื่องชาร์จแบบ DC Fast Charge กำลังจ่ายสูงถึง 120 – 150 kW ทำให้ชาร์จรถ EV ได้อย่างรวดเร็ว ตัวอย่างเช่น รถยนต์ไฟฟ้า Tesla Model 3 สามารถชาร์จจาก 10% – 80% ได้ภายในเวลาประมาณ 30 นาที เท่านั้น โดย EleX by EGAT มีสถานีให้บริการครอบคลุมทั่วประเทศ พร้อมให้บริการด้วยเทคโนโลยีล้ำสมัย ปลอดภัย มั่นใจได้ทุกการเดินทาง
สำหรับ EleX by EGAT เป็นแบรนด์ภายใต้การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ. หรือ EGAT) ที่ให้บริการด้านธุรกิจเกี่ยวกับยานยนต์ไฟฟ้าแบบครบวงจร (EV Business Solutions) มุ่งมั่นที่จะขับเคลื่อนประเทศไทยสู่สังคมคาร์บอนต่ำ และสนับสนุนการใช้ยานยนต์ไฟฟ้าให้แพร่หลายมากขึ้น
บริการหลัก ๆ ของ EleX by EGAT แบ่งออกเป็น 4 ส่วนหลักๆ
-
สถานีอัดประจุไฟฟ้า (EleX Charging Station)
- EleX by EGAT มีเครือข่ายสถานีชาร์จครอบคลุมทั่วประเทศ รวมสถานีพันธมิตรกว่า 312 สถานี ทั้งในเขตเมืองและตามเส้นทางหลวงสายหลัก
- ให้บริการหัวชาร์จทั้งแบบ AC Type 2 และ DC CCS Combo 2 / CHAdeMO
- มีเครื่องชาร์จหลากหลายกำลังไฟ ตั้งแต่ AC Wallbox 7.36 kW, 22 kW ไปจนถึง DC Fast Charge 120 kW, 125 kW และกำลังพัฒนา 150 kW
- ผู้ใช้บริการสามารถค้นหาสถานี จองหัวชาร์จ และนำทางไปยังสถานีผ่านแอปพลิเคชัน EleXA
- รองรับการชำระเงินผ่านแอปพลิเคชัน EleXA และบัตร EV ต่างๆ
- EleX Mini ให้บริการติดตั้งสถานีชาร์จ Semi-Public สำหรับเจ้าของกิจการขนาดเล็ก – กลาง เช่น ร้านกาแฟ ร้านอาหาร
-
แพลตฟอร์มบริหารจัดการเครือข่ายสถานีอัดประจุไฟฟ้า (EleX Network Operator Platform)
- ระบบหลังบ้านสำหรับบริหารจัดการสถานีชาร์จ โดยเป็นแพลตฟอร์มสำหรับผู้ประกอบการสถานีชาร์จ ใช้ในการบริหารจัดการสถานี เช่น ตรวจสอบสถานะ ควบคุมการจ่ายไฟ ตั้งราคา ดูรายงานการใช้งาน ฯลฯ
- Backend as a Service ให้บริการระบบหลังบ้านแก่ผู้ประกอบการที่ต้องการลงทุนสร้างสถานีชาร์จ แต่ไม่อยากลงทุนพัฒนาระบบเอง
- Roaming Platform เชื่อมต่อกับผู้ให้บริการสถานีชาร์จรายอื่น (Roaming Partner) ทำให้ผู้ใช้รถ EV สามารถชาร์จข้ามเครือข่ายได้สะดวกยิ่งขึ้น
-
แอปพลิเคชันอัจฉริยะ EleXA
ใช้ค้นหาและนำทาง จองหัวชาร์จ ควบคุมการชาร์จ ชำระเงิน ซึ่งรองรับการชำระเงินผ่านบัตรเครดิต บัตรเดบิต และ e-Wallet ใช้สะสมคะแนน EleXA Point เพื่อแลกรับสิทธิประโยชน์ต่างๆ และสามารถติดตามข่าวสาร โปรโมชั่น และความรู้เกี่ยวกับ EV ผ่านตัวแอปได้ทั้งหมด
-
บริการให้คำปรึกษา ออกแบบ ก่อสร้าง ติดตั้ง และบำรุงรักษา (Consultancy, EPC Service & Maintenance)
- บริการครบวงจร ให้บริการตั้งแต่การให้คำปรึกษา ออกแบบ ขออนุญาต ก่อสร้าง ติดตั้ง ไปจนถึงการบำรุงรักษาสถานีชาร์จ EV แบบครบวงจร ความทีมวิศวกรผู้เชี่ยวชาญให้มีมาตรฐานความปลอดภัยสูงสุด
โดย EleX by EGAT เป็นผู้ให้บริการ EV Business Solutions แบบครบวงจร มีบริการที่หลากหลาย ครอบคลุมทั้งสถานีชาร์จ แพลตฟอร์มบริหารจัดการ แอปพลิเคชัน และการให้คำปรึกษา ติดตั้ง และบำรุงรักษา และไม่ว่าเราจะเป็นผู้ใช้รถไฟฟ้าที่ใช้สถานีชาร์จ หรือเป็นเจ้าของธุรกิจที่อยากติดตั้งสถานีชาร์จไว้ในพื้นที่ ก็สามารถใช้บริการของ EGAT ได้อย่างครอบคลุม
ท้ายที่สุด การเตรียมพร้อมก่อนมีที่ชาร์จ EV เป็นสิ่งสำคัญ ไม่ว่าจะเป็นการทำความเข้าใจเรื่องระบบไฟฟ้า การเลือกมิเตอร์ไฟฟ้าที่เหมาะสม และการเลือกเครื่องชาร์จ EV ที่ตรงกับความต้องการ จะช่วยให้เราใช้งานรถยนต์ไฟฟ้าได้อย่างราบรื่นและคุ้มค่า
